Op de boerderij van Hans Nijkamp in de Oxe nabij de A1 wordt werk gemaakt van duurzaamheid. Op het terrein staat een mestvergister en een mestraffinage. Met de vergister wordt biogas gewonnen uit verse mest. Met de “opbrengst” van drie koeien kun je een gemiddeld woonhuis verwarmen en van het aardgas afhalen. Met mestraffinage kan van mest uiteindelijk weer kunstmest gemaakt worden.
Het idee
Begin 2010 ontstond bij Hans Nijkamp het idee om meer te doen met mest. De boerderij was net uitgebreid tot 180 koeien op in totaal veertig hectare grond. Nijkamp: “Dat is vrij intensief en ook de reden waarom ik ben gaan nadenken over oplossingen. Een ander argument is dat wij nauw verboden zijn met onze omgeving door levering van eerlijk geproduceerd voedsel. We voegen daar levering van biogas aan toe. Via LTO werd ik getipt over mestvergisting en -raffinage met mogelijke subsidies daarbij. Met behulp van René Cornelissen van CCS Energie hebben we de verschillende mogelijkheden onderzocht. Dit idee bleek kansrijk.”
Coöperatie opgezet
Hans mobiliseerde vervolgens de buurt om te kijken welke veehouders hier ook interesse in hadden. Uiteindelijk bleven er vijf over en met hen werd, met hulp van CCS, een coöperatie opgezet om gezamenlijk te investeren in vijf mestvergisters. De coöperatie organiseert de afzet van de gezamenlijk geproduceerde biogas, één miljoen kuub op jaarbasis. Een grote afnemer is al gevonden: Byk Cera. Die heeft zich bereid verklaard zijn totale aardgasverbruik van 600.000 kuub om te zetten naar biogas. Dit vereist een éénmalige investering om te branders aan te passen op het biogas. Byk Cera loopt hiermee voorop in de discussie over aardgasloos produceren. De eerste vergister staat inmiddels op het erf van Hans Nijkamp en de overige vier volgen op korte termijn. Daarna wordt een pijplijn aangelegd naar Byk Cera.
Het project is gesubsidieerd met een subsidie van Cleantech Regio.
Lokale kringloop
Aan de mestvergister is ook een mestraffinage-installatie gekoppeld. Het mestresidu uit de vergister wordt geraffineerd waarbij het fosfaat en de stikstof uit het residu gehaald wordt. Wat overblijft is te gebruiken voor verwerking tot kunstmest. Op de boerderij van Hans wordt veel van het residu gebruikt om eendenkroos te kweken. Dit is zeer geschikt als veevoer. Het is een uitstekende vervanger voor geïmporteerde sojabonen. Nijkamp: “We hebben nu lokaal geproduceerd veevoer met een eiwitgehalte van 65 procent”.
Zonnepanelen
Naast opwekking van biogas en circulair ondernemen met mest is Nijkamp ook actief met zonnepanelen. Via de lokale stichting Noaber Energie worden op korte termijn 216 zonnepanelen op het dak van een van zijn stallen gelegd. Dit levert zo’n 60.000 kilowattuur op, genoeg voor het energieverbruik van twintig gezinnen.
Toekomst
Hans ziet mogelijkheden voor verdere verduurzaming. Er wordt gekeken naar de verwerking van het gewonnen fosfaat, de stikstof en de doorontwikkeling van lokaal veevoer en kunstmest.
—
